Ακαδημία ή Ακαδήμεια

Προάστιο της αρχαίας Αθήνας, στον έξω Κεραμεικό, κοντά στην όχθη του Κηφισού στα νότια του Ιππίου Κολωνού (βλ. λ. Κολωνός). Το όνομά του το πήρε από τον πρώτο του οικιστή, τον ήρωα Ακάδημο (ή Εκάδημο). Η Α. ήταν ιερό άλσος, που το τείχισε τον 6ο αι. π.Χ. ο γιος του Πεισίστρατου Ίππαρχος. Πιστεύουν μάλιστα πως εκείνος ίδρυσε εκεί το περίφημο Γυμνάσιο, το μόνο από τα τρία έξω από την πόλη Γυμνάσια (τα δύο άλλα ήταν του Λυκείου και του Κυνοσάργους), που έχει εξακριβωθεί η θέση του. Προς την Α. οδηγούσε ο έξω δρόμος, όπου είχε καθιερωθεί να γίνεται ο αγώνας της λαμπαδηδρομίας, προς τιμήν των νεκρών. Ο δρόμος αυτός άρχιζε από το Δίπυλο, όπου έχει εξακριβωθεί ότι το πλάτος του έφτανε τα 38 μ. σε απόσταση 300 μ., έως το ιερό της Αρίστης και Καλλίστης. Εκεί έφτανε και το Δημόσιον Σήμα. Σύμφωνα με τις μελέτες των αρχαιολόγων, ο δρόμος έφτανε έως τη συμβολή των οδών Πλάτωνος, Κρατύλου και Βασιλικών, απ’ όπου και περνούσε ο περίβολος της Α. (ένα του τμήμα έχει βρεθεί νοτιότερα, κοντά στην εκκλησία του Αγίου Τρύφωνα). Αποκαλύφθηκε επίσης όρος της Ακαδημίας (δηλαδή λίθινο ορόσημο), στη συμβολή των οδών Αίμονος και Τριπόλεως. Τα θεμέλια μεταγενέστερου κτιρίου, που είχαν ανακαλυφθεί στις παλαιότερες ανασκαφές, είχαν ταυτιστεί με το Γυμνάσιο της Α. (πράγμα αβέβαιο). Ο τοίχος όμως με πωρόλιθους, που είχε αποκαλυφθεί στη γωνία των οδών Αίμονος και Τριπόλεως απέκτησε, μετά την ανακάλυψη του όρου, τεράστια σημασία για τον τοπογραφικό προσδιορισμό της Α. Κοντά στο Γυμνάσιο της Α., όπου οι έφηβοι εκτός από τη στρατιωτική εκπαίδευση και την αθλητική άσκηση παρακολουθούσαν και διάφορα ανώτερα μαθήματα (τα Γυμνάσια εξελίχθηκαν σε σπουδαία πνευματικά κέντρα), ίδρυσε ο Πλάτων το 387 π.Χ. τη σχολή του, που ονομάστηκε και αυτή από τη θέση της Α. (ο Αριστοτέλης θα εγκαταστήσει αργότερα τη δική του στο Λύκειον). Εκεί δεν καλλιεργούσαν μόνο τον φιλοσοφικό λόγο, αλλά και την επιστήμη γενικότερα, προς την οποία άλλωστε οι τελευταίοι πλατωνικοί διάλογοι –και κυρίως ο Τίμαιος– τόσο φυσικά τον συνδέουν. Ενδεικτική είναι η επιγραφή που λέγεται πως είχε τοποθετηθεί στην είσοδο της Α. του Πλάτωνος, Μηδείς αγεωμέτρητος εισίτω. Το διδακτήριο αυτό και κέντρο ερευνών που ίδρυσε ο Πλάτων διατηρήθηκε και εξασφάλισε επί περίπου δέκα αιώνες (4ος π.Χ. – 6ος μ.Χ.) τη διδασκαλία των πλατωνικών θεωριών. Το σύνολο των μετά τον Πλάτωνα εκπροσώπων του ιδρύματος ονομάστηκε επίσης Α. (βλ. λ. Πλάτων, πλατωνισμός, νεοπλατωνική σχολή). Από άποψη όχι ειδικά φιλοσοφική, η Α. αποτέλεσε υπόδειγμα κανονικού και μόνιμου εκπαιδευτικού οργανισμού, ο οποίος με την ανθρωπιστικού χαρακτήρα διδασκαλία που γινόταν εκεί κατέληξε να αντιπροσωπεύει, κατά τρόπο τυπικό, μια σημαντική όψη της πολιτιστικής και κοινωνικής πλευράς της αρχαιότητας. Στην αρχαία Ρώμη η πρώτη Α. δημιουργήθηκε την εποχή του Αυγούστου. Στις συνεδριάσεις της έπαιρναν μέρος διάσημοι ποιητές και φιλόσοφοι της εποχής όπως ο Κίννας, ο Κάτων, ο Οβίδιος, ο Οράτιος, ο Βιργίλιος κ.ά. Παράλληλα με αυτήν υπήρχε και μια πιο μικρή στις αίθουσες του Μαικήνα. Άλλη Α. ήταν του Κικέρωνα, που στεγαζόταν στην εξοχική του έπαυλη και στην οποία συγκεντρώνονταν οι φίλοι του και επιδίδονταν στη φιλοσοφία. Στο Βυζάντιο, η πρώτη Α. ιδρύθηκε το 425 από τον Θεοδόσιο τον Μικρό. Σε αυτήν δίδασκαν 28 καθηγητές. Συνέχειά της ήταν η Α. που ιδρύθηκε στη βασιλεία του Ηράκλειου, η οποία είχε 13 καθηγητές. Λειτούργησε επί περίπου 100 χρόνια έως την πυρπόλησή της από τον Λέοντα τον Ίσαυρο, για να ξαναδημιουργηθεί όμως αργότερα από τον αυτοκράτορα Θεόφιλο. Κύριος διδάσκαλος της φιλοσοφίας ήταν ο Μιχαήλ Ψελλός. Στην Περσία υπήρχε ιατρική Α. στην πόλη Σαπορόπολη. Ιδρυτής της ήταν ο βασιλιάς ΣαπόρΑ’. Σε αυτήν δίδασκαν πολλοί Έλληνες καλλιτέχνες και κυρίως γιατροί (μέσα του 3ου αι. μ.Χ.). Την εποχή της Αναγέννησης, και ιδιαίτερα μετά τον 15ο αι., σημειώνεται ζωηρή πνευματική κίνηση και ιδρύονται πάρα πολλοί επιστημονικοί σύλλογοι, οι οποίοι παίρνουν το όνομαΑ. Οι πιο πολλές Α. ιδρύθηκαν στην Ιταλία και στη Γαλλία. Στην Ιταλία οι σπουδαιότερες ήταν: η Πλατωνική Α. της Φλωρεντίας που ίδρυσε ο Κοσμάς των Μεδίκων, η Α. της Νάπολης, που λεγόταν και Ποντανιανή, η Α. της Ρώμης που ίδρυσε ο καρδινάλιος Βησσαρίων και η οποία αποτέλεσε μεγάλο επιστημονικό κέντρο της ιταλικής πρωτεύουσας, η Α. του Μιλάνου που ίδρυσε ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, η Αλδιανή Α. της Βενετίας, στην οποία δίδασκαν οι μεγαλύτεροι σοφοί της πόλης αυτής, η Α. των Απορρήτων της Φύσης που ίδρυσε ο Μπατίστα Πόρτα και η οποία ήταν η πρώτη Α. φυσικών επιστημών, η Α. της Κρούσκα στη Φλωρεντία, που ήταν η επιφανέστερη από όλες τις Α. της Ιταλίας στην Αναγέννηση (σκοπός της ήταν η κριτική έρευνα των κειμένων των μεγαλύτερων Ιταλών ποιητών και λαογράφων της εποχής), η Πειραματική Α. της Φλωρεντίας που δημοσίευσε μια συλλογή πειραμάτων σχετικά με τα φυσικά φαινόμενα, η Α. των Αρκάδων της Ρώμης, η οποία είχε εκδώσει μηνιαίο περιοδικό γύρω από ιστορικά και αρχαιολογικά θέματα. Στη Γαλλία οι σπουδαιότερες Α. της εποχής ήταν: η Α. της Αρχιτεκτονικής που ίδρυσε ο Κολμπέρ στο Παρίσι το 1671 με σκοπό την ανάπτυξη της αρχιτεκτονικής και η οποία διαλύθηκε από τη γαλλική εθνοσυνέλευση το 1793, όπως και όλες οι άλλες βασιλικέςΑ., η Μουσική Α. που ιδρύθηκε το 1570 από τον ποιητή Μπάιφ και τον μουσουργό Τιμπό ντε Κουρβίλ, η Α. του Χορού που ίδρυσε στο Παρίσι ο Λουδοβίκος ΙΔ’, η Βασιλική Α. της Χειρουργικής που ιδρύθηκε το 1724 από τον Λουδοβίκο ΙE’, η οποία και αποφάσισε την απόσπαση των χειρουργών από τους κουρείς με τους οποίους μέχρι το 1743 αποτελούσαν ενιαίο σύνδεσμο. Στην υπόλοιπη Ευρώπη, ονομαστή ήταν η Α. της Βιέννης που ιδρύθηκε το 1652 από τον γιατρό Μπάους, με κύριο τομέα δράσης την ιατρική. Στην Πολωνία τέλος, στην πόλη Ζαμόστ, ιδρύθηκε το 1593 Α. που είχε το όνομα της πόλης αυτής, διαλύθηκε όμως αργότερα από τον αυτοκράτορα της Αυστρίας Ιωσήφ Β’ επειδή θεωρήθηκε φιλελεύθερη. Στα νεότερα χρόνια, σε όλες σχεδόν τις χώρες οργανώνονται ιδρύματα επιστημονικά ή καλλιτεχνικά που τις περισσότερες φορές παίρνουν το όνομαΑ. Οι σπουδαιότερες από αυτές τις Α. σε κάθε χώρα ξεχωριστά είναι: Αγγλία και Μεγάλη Βρετανία Βασιλική Α. του Λονδίνου. Ιδρύθηκε το 1662 από τον Κάρολο Β’ και αντιστοιχεί στην Α. των Επιστημών του Παρισιού. Είναι από τις σπουδαιότερες Α. επιστημών στον κόσμο. Δημοσίευσε πρώτη στα Φιλοσοφικά Υπομνήματά της τις σπουδαιότερες ανακαλύψεις του Νεύτωνα, που χρημάτισε και ισόβιος πρόεδρός της. Από το 1857 στεγάζεται στο μέγαρο Μπάρλινγκτον στο Πικαντίλι. Βρετανική Α. Ιδρύθηκε το 1899 με σκοπό την ανάπτυξη της ιστορίας, της φιλοσοφίας και της φιλολογίας. Βασιλική Α. των Τεχνών. Ιδρύθηκε το 1766. Έχει μέλη καλλιτέχνες, κυρίως ζωγράφους, γλύπτες και αρχιτέκτονες. Βασιλική Μουσική Α. Ιδρύθηκε το 1822 και αποτελεί το ίδρυμα από το οποίο προέρχονται οι κυριότεροι Βρετανοί συνθέτες, διευθυντές ορχήστρας και γενικά μουσικοί κλασικής σχολής. Αυστρία Θηρεσιάνεια Α. της Βιέννης. Αποτελεί συνέχεια του Κολεγίου που είχε ιδρύσει το 1746 η αυτοκράτειρα Μαρία Θηρεσία. Διδάσκονται κυρίως πολιτικά και νομικά μαθήματα και είναι η έδρα κατάρτισης υποψήφιων για τις δημόσιες θέσεις. Α. των Επιστημών της Βιέννης. Ιδρύθηκε το 1846 από τον αυτοκράτορα Φραγκίσκο Α’. Α. Ζωγραφικής, Γλυπτικής και Αρχιτεκτονικής της Βιέννης. Ιδρύθηκε το 1805. Βατικανό Παπική Α. Επιστημών. Ιδρύθηκε το 1936 από τον πάπα Πίο ΙΑ’ με σκοπό να δώσει νέα ώθηση στην Α. των νέων Λυγκέων. Περιλαμβάνει 70 μέλη, κάθε εθνικότητας. Ρωμαϊκή Α. του Αγίου Θωμά του Ακινάτη. Δημιουργήθηκε από συγχώνευση της Α. της Καθολικής Θρησκείας και της παπικής Α. του Αγίου Θωμά του Ακινάτη. Περιλαμβάνει τμήματα θεολογίας, φιλοσοφίας, νομικών και οικονομίας. Α. της Αγίας Κιλικίας. Είναι εθνικό ωδείο μουσικής και ιδρύθηκε το 1566 από τη θρησκευτική ένωση των μουσικών της Ρώμης. Ρωμαϊκή Παπική Α. Ιστορίας και Αρχαιολογίας. Βέλγιο Βασιλική Α. Επιστημών, Λογοτεχνίας και Καλών Τεχνών. Ιδρύθηκε το 1772 από τη Μαρία Θηρεσία της Αυστρίας. Σπουδαιότερος τομέας της είναι ο σχετικός με τις φυσικές επιστήμες και τα μαθηματικά. Βασιλική Ιατρική Α. του Βελγίου. Ιδρύθηκε το 1841 στο πρότυπο της ανάλογης Α. του Παρισιού. Α. Διεθνούς Δικαίου. Ιδρύθηκε το 1874 από επιστήμονες του διεθνούς δικαίου, διαφόρων ευρωπαϊκών χωρών. Βασιλική Α. των Καλών Τεχνών της Αμβέρσας. Είναι από τα μεγαλύτερα καλλιτεχνικά κέντρα σε όλη την Ευρώπη, ιδιαίτερα στον τομέα της ζωγραφικής. Βραζιλία Α. των Καλών Τεχνών. Ιδρύθηκε τον 19ο αι. στο Ρίο ντε Τζανέιρο, στο πρότυπο της ανάλογης Α. της Γαλλίας. Επανδρώθηκε στην αρχή από Γάλλους καλλιτέχνες. Γαλλία Ήδη από τα πρώτα χρόνια της Αναγέννησης ιδρύθηκαν πολλές Α. που κάλυπταν όλους τους χώρους της πνευματικής κίνησης. Μετά τη Γαλλική επανάσταση όμως οι περισσότερες από αυτές διαλύθηκαν και ενσωματώθηκαν σε νεότερες που είχαν ανάλογο χαρακτήρα, διαφορετικά όμως κάθε φορά ονόματα, εξαιτίας της συχνής αλλαγής κοινωνικού καθεστώτος. Σήμερα, οι πιο ονομαστές σε όλο τον κόσμο γαλλικές Α. είναι: Γαλλική Α. Μία από τις πέντε Α. που αποτελούν το Γαλλικό Ινστιτούτο. Ιδρύθηκε το 1634 από τον καρδινάλιο Ρισελιέ με σκοπό την ανάπτυξη της λογοτεχνίας και την τελειοποίηση της γαλλικής γλώσσας. Εδρεύει στο μέγαρο του Γαλλικού Ινστιτούτου που βρίσκεται στο Παρίσι. Έχει εκδώσει λεξικά της γαλλικής γλώσσας και διοργανώνει κάθε χρόνο διάφορους διαγωνισμούς με απονομή βραβείων. Η Γαλλική Α. αποτέλεσε το πρότυπο πάνω στο οποίο διοργανώθηκαν όλα τα ανάλογα ιδρύματα σε ολόκληρο τον κόσμο. Αποτελείται από 40 μέλη. Οι άλλες τέσσερις Α. που ανήκουν στο Γαλλικό Ινστιτούτο είναι: Α. των Επιγραφών και των Γραμμάτων. Ιδρύθηκε το 1663. Έχει πραγματοποιήσει σπουδαίες φιλολογικές, γλωσσολογικές, ιστορικές και αρχαιολογικές μελέτες. Συνετέλεσε πολύ στη μελέτη της σημιτικής, σανσκριτικής, περσικής, τουρκικής και ινδικής γλώσσας και της γραμματικής τους. Πραγματοποίησε σπουδαίες αρχαιολογικές μελέτες στον ασσυριακό, αιγυπτιακό, ελληνικό, ρωμαϊκό και κελτικό πολιτισμό, καθώς επίσης και μελέτες της ρωμαϊκής φιλολογίας και της μεσαιωνικής ιστορίας. Διανέμει κι αυτή κάθε χρόνο πολλά βραβεία, από τα οποία σημαντικότερα είναι το βραβείο Κολμπέρ και το βραβείο γλωσσολογίας. Α. των Ηθικών και Πολιτικών Επιστημών. Ιδρύθηκε το 1720. Περιλαμβάνει τμήματα φιλοσοφίας, ηθικών επιστημών, νομοθεσίας, πολιτικής οικονομίας και ιστορίας. Α. των Επιστημών. Ιδρύθηκε από τον Κολμπέρ το 1666. Διαιρείται σε τμήματα γεωμετρίας, μηχανικής, αστρονομίας, γεωγραφίας - ναυτιλίας, γενικής φυσικής, χημείας, ορυκτολογίας, βοτανικής, αγροτικής οικονομίας, ανατομίας - ζωολογίας και ιατρικής - χειρουργικής. Α. των Καλών Τεχνών. Ιδρύθηκε το 1795. Το γόητρό της στους τομείς της γλυπτικής, της ζωγραφικής, της αρχιτεκτονικής και της χαρακτικής είναι παγκόσμιο. Άλλες γαλλικές Α. είναι: η Εθνική Α. Μουσικής, που είναι το επίσημο όνομα της Όπερας του Παρισιού και η οποία ιδρύθηκε το 1672. Η Α. Γκονκούρ, που ίδρυσαν οι αδελφοί Γκονκούρ και η οποία απονέμει κάθε χρόνο το γνωστό ομώνυμο βραβείο στο καλύτερο πεζογράφημα. Η Α. του Διεθνούς Δικαίου, που ιδρύθηκε το 1921, με καθηγητές από τους πιο διαπρεπείς διεθνολόγους. Η Α. της Γαλλίας στη Ρώμη, που ιδρύθηκε το 1666 από τον Κολμπέρ. Σε αυτή φοιτούσαν με τριετή υποτροφία μαθητές της Βασιλικής Α. του Παρισιού για να σπουδάσουν καλές τέχνες στην πρωτεύουσα την Ιταλίας που αποτελούσε κέντρο της νεότερης τέχνης. Στεγάζεται στη Βίλα Μέντισι της Ρώμης και θεωρείται γαλλικό έδαφος. Στη διεύθυνσή της βρέθηκαν κατά καιρούς σπουδαίοι Γάλλοι καλλιτέχνες όπως ο Φλερί, ο Τεβενέν, ο Γκερέν κ.ά. Γερμανία Α. των Επιστημών του Βερολίνου. Ιδρύθηκε το 1700 από τον Φρειδερίκο Α’ με τον τίτλο Εταιρεία των Επιστημών. Ως ισόβιο πρόεδρό της είχε εκλέξει τον Λάιμπνιτς. Διαιρείται σε τμήματα φυσικής ή πειραματικής φιλοσοφίας, μαθηματικών, φιλοσοφίας - ιστορίας και φιλολογίας. Δημοσίευσε τα corpus των αττικών και των ελληνικών επιγραφών. Α. της Βαϊμάρης. Από τις σπουδαιότερες της Γερμανίας στον φιλολογικό τομέα. Ιδρύθηκε το 1617 με σκοπό την εκκαθάριση της γερμανικής γλώσσας. Α. Επιστημονικών Ερευνών και Προαγωγής του Γερμανισμού. Ιδρύθηκε το 1925 στο Μόναχο με σκοπό την ανάπτυξη των εκδηλώσεων της γερμανικής επιστήμης. Α. του Διεθνούς Δικαίου. Ιδρύθηκε το 1918 στο Κίελο. Έργο της είναι η επιστημονική εργασία και πρακτική σε σχέση με το διεθνές δίκαιο. Α. της παγκόσμιας οικονομίας και της θαλάσσιας συγκοινωνίας. Ιδρύθηκε το 1914 και βρίσκεται επίσης στο Κίελο. Ο σκοπός της είναι η μελέτη των παγκόσμιων οικονομικών σχέσεων. Α. Επιστημών του Γκέτινγκεν. Ιδρύθηκε το 1752. Αποτελείται από τμήματα μαθηματικών, φυσικής και ιστορίας. Δανία Βασιλική Α. των Επιστημών. Ιδρύθηκε το 1642 και αποτελείται από τμήματα μαθηματικών - φυσικών επιστημών και φιλοσοφίας - ιστορίας. Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής Αμερικανική Φιλοσοφική Α. της Φιλαδέλφειας. Ιδρύθηκε το 1743 με εισήγηση του Φραγκλίνου. Αρχικός σκοπός της ήταν οι μελέτες γύρω από τα αγροτικά ζητήματα. Μετατράπηκε αργότερα σε Α. των επιστημών. Αμερικανική Α. Γραμμάτων και Καλών Τεχνών. Ιδρύθηκε το 1904 από το Εθνικό Ινστιτούτο Γραμμάτων και Καλών Τεχνών. Σκοπός της είναι η ανάπτυξη της λογοτεχνίας και των καλών τεχνών. Απονέμει κάθε χρόνο βραβεία στα καλύτερα και αντιπροσωπευτικότερα έργα. Έδρα της είναι η Νέα Υόρκη. Α. των Φυσικών Επιστημών Φιλαδέλφειας. Ιδρύθηκε το 1812. Είναι μία από τις σπουδαιότερες στις ΗΠΑ και έχει ένα από τα πλουσιότερα μουσεία στον κόσμο. Σμιθσόνειο Ινστιτούτο. Ιδρύθηκε το 1846 και είναι από τα σημαντικότερα επιστημονικά ιδρύματα των ΗΠΑ. Α. Καλών Τεχνών της Νέας Υόρκης. Διαθέτει σχολές εικαστικών τεχνών. Εθνική Α. των Επιστημών. Ιδρύθηκε το 1863. Διαιρείται σε τομείς μαθηματικών, αστρονομίας, χημείας, φυσικής - μηχανικής, γεωλογίας, παλαιοντολογίας, βιολογίας και ανθρωπολογίας. Στην Αμερική υπάρχει επίσης και Α. του Διεθνούς Δικαίου που ιδρύθηκε το 1912. Στην κάθε της συνεδρίαση αποφασίζει για τον χρόνο και τον τόπο της επόμενης συνόδου της. Σκοπός της ίδρυσής της ήταν η συμβολή της στην ανάπτυξη του διεθνούς δικαίου και η αναγνώριση των γενικών αρχών του. Ιαπωνία Αυτοκρατορική Α. Έχει έδρα της το Τόκιο. Ισπανία Βασιλική Ισπανική Α. Ιδρύθηκε το 1713 με έδρα της τη Μαδρίτη. Δημιουργήθηκε πάνω στο πρότυπο της Ιταλικής Α. της Κρούσκα και σκοπός της είναι η συντήρηση και ανάπτυξη της ισπανικής γλώσσας. Βασιλική Α. της Ιστορίας. Ιδρύθηκε το 1735 επίσης στη Μαδρίτη και ασχολείται με ιστορικές μελέτες. Βασιλική Α. των Επιστημών. Ιδρύθηκε και αυτή στη Μαδρίτη, το 1847, πάνω στο πρότυπο της ανάλογης γαλλικής. Α. των Καλών Τεχνών. Ιδρύθηκε, σύμφωνα με τα πρακτικά της, το 1752. Ιταλία Εθνική Α. των Λυγκέων. Ιδρύθηκε το 1603 στη Ρώμη, από τον πρίγκιπα Φρεντερίκο Τσέζι. Μέλη της διετέλεσαν πολλοί σοφοί, ανάμεσα στους οποίους και ο Γαλιλαίος. Διαλύθηκε το 1630 με τον θάνατο του ιδρυτή της, ξαναδημιουργήθηκε όμως το 1801. Το 1847 μετατράπηκε σε Παπική Α. για να διασπαστεί όμως το 1870 σε Παπική Α. Επιστημών και σε Εθνική Βασιλική Α. των Λυγκέων, η οποία από το 1875 περιλαμβάνει τμήματα μαθηματικών - φυσικών επιστημών και ηθικής, ιστορικών - φιλολογικών επιστημών. Στη διάρκεια του φασισμού συγχωνεύτηκε στην Α. της Ιταλίας που είχε ιδρύσει ο Μουσολίνι για να γίνει και πάλι αυτόνομη το 1944. Α. Επιστημών υπάρχει επίσης και στη Νάπολη, το Παλέρμο και τη Λούκα. Μουσείο της Α. Ιδρύθηκε το 1767 στη Βενετία. Στεγάζεται μαζί με την Α. Καλών Τεχνών της ίδιας πόλης, στην παλιά εκκλησία της Χάριτος. Σκοπός της ίδρυσής του ήταν η συγκέντρωση διαθέσιμων έργων τέχνης. Στο μουσείο αυτό βρίσκονται ανάμεσα σε άλλα εκθέματα πίνακες των Μπελίνι, Τιτσιάνο, Καρπάτσιο, Τζορτζόνε, Τζακομπέλο ντελ Φιόρε κ.ά. Νορβηγία Α. των Επιστημών. Ιδρύθηκε το 1760 και έχει την αρχαιότερη βιβλιοθήκη όλης της χώρας. Ολλανδία Α. των Επιστημών του Άμστερνταμ. Ήταν αρχικά Ινστιτούτο και μετατράπηκε σε Α. το 1852. Α. του Διεθνούς Δικαίου της Χάγης. Ιδρύθηκε το 1923 και αποτελεί κέντρο σπουδών του δημόσιου και ιδιωτικού διεθνούς δικαίου. Α. της Διεθνούς Μεσολάβησης. Ιδρύθηκε στη Χάγη το 1918 με σκοπό τη συγκέντρωση πληροφοριών σχετικά με το διεθνές δημόσιο και ιδιωτικό δίκαιο και γενικά με κάθε ζήτημα εμπορικής, πολιτικής, οικονομικής και στατιστικής φύσης. Πολωνία Πολωνική Α. Επιστημών. Ιδρύθηκε το 1951 και εδρεύει στη Βαρσοβία. Τα μέλη της διορίζονται από το κρατικό συμβούλιο και έχει μέλη σε όλο τον κόσμο. Διαιρείται σε τμήματα κοινωνικών επιστημών (φιλολογικές έρευνες, φιλοσοφία, κοινωνιολογία, ιστορία, ιστορία του πολιτισμού), βιολογικών επιστημών, μαθηματικών - φυσικών επιστημών (μαθηματικά, φυσική, χημεία, γεωλογία, γεωγραφία), τεχνικών επιστημών, γεωργίας - δασοκομίας και ιατρικής. Η Α. αυτή σε συνεργασία με την κυβέρνηση προγραμματίζει τις επιστημονικές έρευνες της χώρας. Υπάρχουν επίσης πολλές άλλες Α. που προέρχονται από παλιές ανώτατες σχολές (Α. Τεχνικής και Γεωργίας στο Μπιντγκόστς, 4 οικονομικές, 6 γεωργικές, 11 ιατρικές κλπ.). Είναι ισοβάθμιες με πανεπιστήμια και πολυτεχνεία. Πορτογαλία Α. των Επιστημών. Ιδρύθηκε το 1779 με έδρα τη Λισαβόνα. Περιλαμβάνει τμήματα θετικών επιστημών και φιλολογίας, ιστορίας, δικαίου, ηθικών και πολιτικών επιστημών. Έχει πραγματοποιήσει σημαντικές ιστορικές και γλωσσολογικές μελέτες. Ρουμανία Η Α. είναι το μεγαλύτερο κέντρο των επιστημών και του πολιτισμού της χώρας. Ιδρύθηκε το 1879. Αποτελείται από 13 τμήματα που αντιστοιχούν στους κυριότερους τομείς των φυσικών και κοινωνικών επιστημών. Στη δικαιοδοσία της βρίσκονται επίσης 10 ινστιτούτα και κέντρα έρευνας. Έδρα της έχει το Βουκουρέστι. Α. Ιατρικών Επιστημών. Ιδρύθηκε το 1969 στο Βουκουρέστι. Εξαρτάται από το υπουργείο Υγείας. Ρωσία Α. Επιστημών της Ρωσίας. Ιδρύθηκε το 1725 από τον Μεγάλο Πέτρο. Διαθέτει μία από τις μεγαλύτερες βιβλιοθήκες του κόσμου, με περισσότερα από 4.000.000 βιβλία, άπειρα χειρόγραφα, αρχέτυπα, χαλκογραφίες κλπ. Με αυτήν συνδέονται οργανικά 250 κέντρα ερευνών, όπως ινστιτούτα φυσιολογίας, μαθηματικών, χημείας, μεταλλειολογίας, φυσικομαθηματικής, βιολογίας· μουσεία γεωλογίας, ζωολογίας, βοτανικής, ανθρωπολογίας, εθνογραφίας· αστεροσκοπεία, σεισμικοί σταθμοί και μια σειρά άλλα επιστημονικά εργαστήρια. Α. των Καλών Τεχνών της Αγίας Πετρούπολης. Ιδρύθηκε το 1757. Σουηδία Βασιλική Α. των Επιστημών. Ιδρύθηκε το 1739. Εκδίδει ανακοινώσεις και υπομνήματα. Σημαντικές είναι επίσης οι γεωργικές εργασίες και παρατηρήσεις της. Βασιλική Α. των Επιστημών της Ουψάλα.Αναγνωρίστηκε επίσημα το 1728. Ασχολείται με τα μαθηματικά, τη φυσική, τη φυσική ιστορία, τη χημεία, την ορυκτολογία, τη γεωργία, τη δημόσια οικονομία κλπ. Σουηδική Α. Ιδρύθηκε το 1786 από τον Γουσταύο Γ’ με σκοπό τη μελέτη και ανάπτυξη της σουηδικής γλώσσας. Απονέμει από το 1901τοβραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας. Α. των Στραβαγκάντι. Στην τελευταία περίοδο της ενετοκρατίας στην Κρήτη (16ος και αρχές 17ου αι.), αναπτύχθηκε στο νησί έντονη πνευματική κίνηση. Την εποχή εκείνη πολλοί Κρητικοί σπούδαζαν στη Βενετία, οι περισσότεροι όμως ξαναγύριζαν στο νησί, όπου προσπαθούσαν να δημιουργήσουν πνευματική κίνηση ανάλογη με εκείνη της ιταλικής πόλης. Έτσι, ιδρύθηκε και η Α. των Στραβαγκάντι (Stravaganti = Υπερβολικοί) στον Χάνδακα (σημερινό Ηράκλειο), σύμφωνα με το ιταλικό πρότυπο ανάλογων ιδρυμάτων. Η ίδρυση της Α. εντοπίζεται στο έτος 1572, αν και μερικοί υποστηρίζουν ότι ιδρύθηκε το 1590. Ιδρυτής και πρώτος πρόεδρος της Α. ήταν ο Αντρέα Κορνάρο, γόνος ενετοκρητικής οικογένειας. Από τα άλλα γνωστά μέλη ήταν ο ενετοκρητικός ευγενής Ματθαίος Ζένο και ο Νικόλας Κράσο, που έγραψε στα λατινικά και ήταν γόνος εξελληνισμένης ενετοκρητικής οικογένειας. Η Α. φαίνεται ότι συνέχισε τη σημαντική δραστηριότητά της έως τις παραμονές της τουρκικής κατάκτησης της Κρήτης (1669). Ψηφιδωτό που εικονίζει την Ακαδημία του Πλάτωνα, σε στιγμές ανταλλαγής απόψεων μεταξύ των μελών της. Η βιβλιοθήκη της Ακαδημίας των Λυγκέων (del Lincei) στο μέγαρο Κορσίνι της Ρώμης, από τις πιο ονομαστές της Ευρώπης (φωτ. Italy’s News). Ο μαρμάρινος «όρος» της Ακαδημίας, που φέρει την επιγραφή Η/ΟΡΟΣ ΤΕΣ ΗΕΚΑΔΕΜΕΙΑΣ.